dag 12 vinh moc tunnels en hoi an

wekker om 06:00 uur gezet. beide slecht geslapen maar toch topfit ;). kim weer te lang bezig in badkamer en dus pas om 06:40 uur aan ontbijt. kim 2 pancake with honey en pine apple shake en ik gekookt ei en 2 toast en pancake with chocolate. om 07:15 uur begon de reis naar hoi an via de dzm en tunnelstelsel daar. eerst zoude we gids ophalen en daarna bij 3 dingen stoppen. eerste was begraafplaats voor omgekomen vietnamezen soldaten. waar aan de overkant van de weg een tank van vs stond. en op begraafplaats zelf waren vele stenen zonder naam en ook grotere graven voor menselijke resten. op paar graven stonden zwarte naamplaten, die er waren door familie die dachten dat dat hun verlorenen waren. hierna reden we langs een brug wat geen replica was maar iets soortgelijk van de grens tussen noord en zuid vietnam. deze brug stond een streep op en dat was de grens. ene helft had andere kleur dan andere kant. vaak werd stukje van andere kant meegeverfd door ene kant. en visa versa. ook waren er veel en grote speakers met propoganda welke kant beter was en waar je bij moest horen. dit ging die 2 jaar erg gemoedelijk. je kon ook van ene kant naar andere kant. uitleg van hoe situatie was en de brug. zuid vietnam was van de fransen en noord was vrij. alleen was het noorden communistisch en tijdens koude oorlog was het westen bang voor communisme. en omdat de fransen zich zouden terug trekken na de verdeling van 1954 tot 1956. waarna de twee herenigd zouden worden als 1 land met verkiezingen. in het zuiden was een aangestelde regering (door fransen en vs) die niet macht en geld kwijt wilden en in het noorden de communistische partij van hoi che min. wie had gereist en gezien had over verdeling van rijk en arm. en waar het draait bij communisme over gelijkheid en eerlijke verdeling en iederen dan in vietnam een eigen stuk land kreeg om je ding op te doen. zou bij eventuele verkiezingen het communisme winnen.
dit was ten tijde van de koude oorlog niet de bedoeling. heel toevallig waren de zuid vietnameze president(aangesteld door frankrijk en vs) en president kennedy van vs in tijdverstek van 3 maanden beide vermoord. en naar men liet weten beide door communisten. toen frankrijk het niet meer aan kon qua goederen en sterkte van leger vroegen ze hulp aan vs. die namen de boel over en maakten van dzm (grensgebied met brug en gemoedelijke toegang tot ene kant van andere kant) tot no-mans land. alles werd plat gegooid en alles wat er leefde en zichtbaar daar bewoog was vijand en werd dood geschoten. dus derde waar we heen gingen was het overgebleven tunnelsstelsel van noord vietnam. toen het werd gebombardeerd werd het eerst met dodelijk chemisch spul bespoten waardoor alle bomen planten en levende dinge dood zouden gaan vervolgens napalm bommen en daarna continue bestookt met bommen vanaf land en zee. hierdoor worden er nog telkens mismaakte kinderen geboren in dit deel van het land. in het begin waren er kleine schuilhutjes omdat ze dachten dat het tijdelijk was wat uiteindelijk 21 jaar werd. hierna werden er 114 tunnels gegraven van 3 levels. level 1 13 meter diep 2de level 17 meter en 3de level 23 meter diep. ook werden er waterputten en ventilatiegaten en waterafvoer gegraven. om dingen te vervoeren via land werden er ook aan honderden kilometer loopgraven gegraven. op eerste level was het voornamelijk aanval mogelijkheden op 2 de leeflevel was het leeflevel en 3de was opslag en was mogelijkheden. no mans land was alleen maar kraters. ze gooiden bommen die wel tot 15 m in bodem ontplofden. die kraters dichtbij tunnels werden amerikaanse ventilatie genoemd. we zijn door elk level gelopen. waar mensen ong 6 jaar geleefd hebben en soms 10 dagen geen daglicht zagen ivm bombardement. dit was echt erg indrukwekkend en treurig om door heen te lopen. omdat het land nog steeds nadelen van ondervind. het is arm land en is pas ong 40 a 45 jaar geleden. mensen worden mismaakt geboren en nog elk jaar ontploffen er 20 mijnen uit die tijd en verwonden mensen en of dieren van nu. ook denken vietnamezen dat ze onder valse dingen in oorlog zijn betrokken. want zuid vietnamezen president scheen door vietcong vermoord en kennedy door communist. wat allemaal erg goed uitkwam om oorlog te starten. echter heeft vs nooit officieel oorlog verklaard aan noord vietnam maar kwamen ze alleen zuid vietnam helpen. hierna hebben gelunched en gids afgezet in haar dorp. toen naar hoi an gaan rijden. tijdens rit viel kim en ik niet vaak bijna in slaap maar ook chaffeur. dus meteen break ingelast en gezegd dat als hij moe is we kunnen pauzeren. engels is echter te slecht. dus hij zegt ja en amen. nog ongeluk gezien van vietnamezen toeristenbus en vrachtwagentje.